Η Γονέα ή Γωνέα το 1928 είχε 74 κατοίκους, το 2000 είχαν απομείνει 14 κάτοικοι και τώρα πλέον κατοικούνται μόνο λίγα σπίτια κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες.

Το ακριβές της ονομασίας είναι «Γωνέα» (θηλ.) και δόθηκε προς τιμήν της Γωνέας Σφακίων, τόπο καταγωγής κάποιου «Καλλέργη», πρώτου οικιστή του υψώματος επί Ενετοκρατίας, ύστερα από μια πειρατική επιδρομή που είχε καταστρέψει τον παλαιότερο  παράλιο βυζαντινό οικισμό του Κότρωνα στη θέση «Ραζί».

Στο χωριό δεσπόζει η περιτειχισμένη Μονή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα που χτίστηκε τον 14ο αιώνα πάνω σε Αρχαϊκά μάρμαρα. Στην μονή αυτή οφείλεται και το ετήσιο πανηγύρι (6 Αυγούστου) που τώρα πια γίνεται, με μεγάλη επιτυχία, στον Κότρωνα. Επίσης αξιόλογες (αρχιτεκτονικά και ιστορικά) είναι οι εκκλησίες του Αγίου Γεωργίου, του Προφήτη Ηλία και της Παναγίας.

Ένας οικισμός όπου ο επισκέπτης μπορεί ακόμα να θαυμάσει την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, τις αγιογραφίες των εκκλησιών σε τοιχογραφίες δύο επιπέδων, να περπατήσει στην πλακόστρωτη αυλή της Μονής και ν’ απολαύσει την πανοραμική θέα  του κόλπου της Τευθρώνης από την πλαγιά του βουνού Αραβίκια.

info: 

Στον δρόμο για τη Μονή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα θα περάσετε και από την εκκλησία της Αγίας Κυριακής που είναι εξ ολοκλήρου φτιαγμένη από την κόκκινη πέτρα. Πρόκειται για το πέτρωμα “Rosso Antico”, που ξεκίνησε να χρησιμοποιείται πριν το 1.700 προ Χριστού, στην ύστερη εποχή του χαλκού, όταν ο άνθρωπος απέκτησε τα κατάλληλα εργαλεία για την κατεργασία μιας τόσο σκληρής πέτρας.