Προφανώς, η διττή ονομασία οφείλεται στον συνήθη Μανιάτικο «τσιτακισμό» και… εμφανώς, η ονομασία προέρχεται από την οικογένεια/φατρία «Σκάλκου», επίθετο που ακόμα απαντάται στην ευρύτερη περιοχή της Μάνης.

Έτσι, λοιπόν, αν και το όνομα του οικισμού αναφέρεται συχνότερα ως «Σκαλτοτιάνικα», οι γηγενείς κάτοικοι ονομάζονται «ΣκαλτοτΣιάνοι».

Όπως και να έχει η ονομασία, τα Σκαλτοτ(σ)άνικα είναι ένας από τους χαρακτηρισμένους παραδοσιακούς οικισμούς της Μάνης και χαίρει ειδικού καθεστώτος προστασίας (και ανάπτυξης) της αρχιτεκτονικής του.

Ο επισκέπτης, πέρα από την αρχιτεκτονική (μεταβυζαντινή) πανδαισία, μπορεί ν’ απολαύσει την επίσκεψη (πολύ κοντά) στη Μονή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος και στο παρεκκλήσι του Αγίου Νίκωνα.

Ωστόσο, για τους φίλους της Ιστορίας, ακόμα πιο ενδιαφέρουσα είναι η διαδρομή από την «Αφούγγια» προς την πλαγιά (Αραβίκια) ως τον Κότρωνα. Το μονοπάτι ονομάζεται ακόμα «Ραζί ή Ραζία» για να μνημονεύει τον θρίαμβο των ντόπιων Μανιατών, απέναντι στον Οθωμανό εισβολέα Μουσολίν Ραϊζ τον οποίον εφόνευσαν (1613) οι Σκαλκοτσίανοι!  Έτρεψαν, δε, σε φυγή το στράτευμα του στο Σταυρί σε όρμο που ονομάστηκε, έκτοτε, «Τουρκολίμανο».

Από επιστολές που αντάλλαξαν οι Μανιάτες με τον Κάρολο Α’ (1600-1649) προκύπτει πως Αφούγγια και Σκαλτσοτιάνικα μέχρι και το 17ο αιώνα είναι δύο διαφορετικοί συνοικισμοί. Ο Πιέρρος Μέδικος αναφέρεΙ πως η Αφούγγια κατοικείτο από 50 οικογένειες ενώ οι «Σκαλτσοτιάνοι» από 30. Φαίνεται πως οι δύο συνοικισμοί συνενώθηκαν με την ονομασία “Σκαλτσοτιάνικα” να επικρατεί τελικά και το τοπωνύμιο “Αφούγγια” να χρησιμοποιείται μόνο για το πλάτωμα απ’ όπου αρχίζει το μονοπάτι.